Ο ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΣ

Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός – Περιβάλλον Εργασίας

Το ΣΕΠ αποτελεί ένα σημαντικότατο μάθημα για το ΕΠΑΛ. Βοηθάει τους μαθητές να ανακαλύψουν τον εαυτό τους αλλά και το σχολείο να τους προσεγγίσει καλύτερα. Στη συνέχεια, σε συνδυασμό και με το μάθημα Στοιχεία Τεχνολογίας, δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να διερευνήσουν τα επαγγέλματα που τους ταιριάζουν.

Επίσης, ο εκπαιδευτικός που το διδάσκει θα πρέπει να ανακαλύψει τις ιδιαιτερότητες των μαθητών, άρα μπορεί να βοηθήσει συνολικά και τους υπόλοιπους καθηγητές να προσεγγίσουν καλύτερα τους μαθητές τους, όχι μόνο σε ζητήματα μάθησης αλλά ακόμη και συμπεριφοράς μέσα στην τάξη.

Όμως, σε πολλά σχολεία παρατηρείται το φαινόμενο ανάθεσης του ΣΕΠ όχι με κριτήρια καταλληλότητας αλλά με κριτήρια συμπλήρωσης ωραρίου.

Για αυτόν τον λόγο, κρίνουμε σκόπιμο να επισημάνουμε τα παρακάτω:

Ανάθεση μαθήματος

Κατ' αρχήν θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην ανάθεση του συγκεκριμένου μαθήματος, το οποίο πολλές φορές ανατίθεται σε νέους εκπαιδευτικούς οι οποίοι δεν έχουν πλήρες ωράριο.

Για τις αναθέσεις ΣΕΠ επισημαίνουμε ότι σύμφωνα με την την υπ’ αριθμ. 118842/Γ2/17-09-2008 Υ.Α που αφορά στην ανάθεση μαθημάτων, το ΣΕΠ μπορούν να διδάξουν:

Όλοι οι καθηγητές ανεξαρτήτως ειδικότητας των κλάδων ΠΕ09, ΠΕ12, ΠΕ14, ΠΕ17, ΠΕ18, ΠΕ19 & ΠΕ20 με την ακόλουθη σειρά προτεραιότητας:

Α΄

Εκπαιδευτικοί που υπηρετούν σε γραφεία Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού (Σ.Ε.Π.) ή ΓΡΑΣΥ, όπου υπάρχουν, με την ακόλουθη σειρά προτεραιότητας:

1. Κάτοχοι διδακτορικού τίτλου σπουδών στη Συμβουλευτική και τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό.

2. Κάτοχοι μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών στη Συμβουλευτική και τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό.

3. Κάτοχοι πιστοποιητικού ειδίκευσης του Σ.Υ.Π. της Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε.

4. Κάτοχοι πιστοποιητικού σπουδών ειδικού προγράμματος μεταπτυχιακού επιπέδου στη Συμβουλευτική και τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό του ΥΠ.Ε.Π.Θ. χρονικής διάρκειας 1.000 ωρών.

5. Κάτοχοι πιστοποιητικού σπουδών στη Συμβουλευτική και τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό του ΥΠ.Ε.Π.Θ. χρονικής διάρκειας 520 ωρών ή πιστοποιητικού σπουδών στην τεκμηρίωση πληροφοριακού υλικού Σ.Ε.Π. του ΥΠΕΠΘ χρονικής διάρκειας 660 ωρών.

Β΄

Εκπαιδευτικοί των κλάδων ΠΕ09, ΠΕ12, ΠΕ14, ΠΕ17, ΠΕ18, ΠΕ19 & ΠΕ20 που κατέχουν έναν από τους παρακάτω τίτλους σπουδών με την ακόλουθη σειρά προτεραιότητας:

1. Διδακτορικό τίτλο σπουδών στη Συμβουλευτική και τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό.

2. Μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στη Συμβουλευτική και τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό.

3. Πιστοποιητικό ειδίκευσης του Σ.Υ.Π. της Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε.

4. Πιστοποιητικό σπουδών ειδικού προγράμματος μεταπτυχιακού επιπέδου στη Συμβουλευτική και τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό του ΥΠ.Ε.Π.Θ. χρονικής διάρκειας 1.000 ωρών.

5. Πιστοποιητικό σπουδών στη Συμβουλευτική και τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό του ΥΠ.Ε.Π.Θ. χρονικής διάρκειας 520 ωρών ή πιστοποιητικό σπουδών στην τεκμηρίωση πληροφοριακού υλικού Σ.Ε.Π. του ΥΠΕΠΘ χρονικής διάρκειας 660 ωρών.

6. Πιστοποιητικό σπουδών πεντάμηνου σεμιναρίου επιμόρφωσης στελεχών στον Σ.Ε.Π.

Γ΄

Εκπαιδευτικοί των κλάδων ΠΕ09, ΠΕ12, ΠΕ14, ΠΕ17, ΠΕ18, ΠΕ19 & ΠΕ20 που έχουν παρακολουθήσει ολιγοήμερα σεμινάρια Σ.Ε.Π.

Δ΄

Εκπαιδευτικοί των κλάδων ΠΕ09, ΠΕ12, ΠΕ14, ΠΕ17, ΠΕ18, ΠΕ19 & ΠΕ20.

Επίσης, το Σεπτέμβριο του 2009 εκδόθηκε η διευκρινιστική εγκύκλιος 113997/Γ7/17-09-2009 η οποία αναφέρει:

"Σε ότι αφορά στην ανάθεση της εφαρμογής του θεσμού του ΣΕΠ στους εκπαιδευτικούς υπηρετούντες στις σχολικές μονάδες ισχύει η με αριθμ. πρωτ. 118842/Γ2 17-09-2008 Υ.Α. με θέμα «Αναθέσεις μαθημάτων Γυμνασίου, Γενικού Λυκείου, ΕΠΑ.Λ. και ΕΠΑ.Σ.». Στις σχολικές μονάδες που λειτουργεί Γραφείο ΣΕΠ, η εφαρμογή του θεσμού του ΣΕΠ ανατίθεται εξ ολοκλήρου στον εκπαιδευτικό που υπηρετεί σε αυτό.
Στις σχολικές μονάδες που δεν διαθέτουν Γραφεία ΣΕΠ, η ανάθεση της εφαρμογής του θεσμού του ΣΕΠ γίνεται σύμφωνα με την ανωτέρω σχετική Υ.Α, σε έναν εκπαιδευτικό ανά σχολική μονάδα. Σε περίπτωση που σε μία σχολική μονάδα οι ώρες εφαρμογής του ΣΕΠ υπερβαίνουν τις τέσσερις (4), είναι δυνατή η ανάθεση και σε δεύτερο εκπαιδευτικό. Στον εκπαιδευτικό που θα εφαρμόσει τον ΣΕΠ ανατίθενται οι ώρες διδασκαλίας ως εξής: πρώτα οι ώρες εφαρμογής ΣΕΠ και στη συνέχεια οι ώρες μαθημάτων 1ης, 2ης ανάθεσης".

Κατεβάστε την εγκύκλιο 113997/Γ7/17-09-2009..

Τρόπος διδασκαλίας

Είναι αναγκαίο από τις πρώτες ημέρες, ο εκπαιδευτικός να πλησιάσει τους μαθητές και να προσπαθήσει, όχι μόνο με τη συζήτηση αλλά και με συγκεκριμένες μικροεργασίες – ασκήσεις να διαγνώσει αρχικά τις κλίσεις, τα ενδιαφέροντα και τις δυνατότητες των μαθητών, ώστε να μπορέσει να παρέμβει συμβουλευτικά και να τους καθοδηγήσει στην επιλογή των εργασιών που θα εκπονήσουν στο πλαίσιο του μαθήματος.

Όπως αναφέρεται στο αναλυτικό πρόγραμμα του μαθήματος:

Ο σκοπός του μαθήματος – που σε γενικές γραμμές έχει συμβουλευτικό χαρακτήρα - είναι να βοηθήσει τους μαθητές και τις μαθήτριες στις επαγγελματικές επιλογές τους, παρουσιάζοντας αρχικά τις διάφορες ειδικότητες και τις συνθήκες της αγοράς εργασίας. Επίσης να τους στηρίξει στην προσπάθειά τους για μια πορεία δια βίου ανάπτυξης και ειδικότερα για την ανάπτυξη δεξιοτήτων ζωής (Life Skills).

Η πραγματοποίηση του στόχου αυτού επιχειρείται μέσα από τους τέσσερις διεθνώς καθορισμένους στόχους του ΣΕΠ που είναι η αυτογνωσία, η πληροφόρηση, η δυνατότητα λήψης αποφάσεων και τέλος η ομαλή μετάβαση στον εργασιακό χώρο.

Όπως αναφέρεται στο έγγραφο του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου ΠΡΑΞΗ 26/18-9-06 - Οδηγίες μαθημάτων Α΄τάξης ΕΠΑΛ σχετικά με το ΣΕΠ :

Οι έρευνες και οι εργασίες αυτές προτείνεται να πραγματοποιούνται κυρίως με τη μέθοδο του σχεδίου εργασίας (project) και τη μέθοδο της μελέτης περίπτωσης (case study), που βοηθούν τους μαθητές στην καλλιέργεια ερευνητικών και κριτικών δεξιοτήτων

Οι μεθοδολογικές προσεγγίσεις προκειμένου να προσεγγίσει αποτελεσματικότερα ο μαθητής έννοιες που αφορούν τον εαυτό του και τις συνθήκες του σύγχρονου περιβάλλοντος εργασίας είναι πολλές. Αναφέρονται ενδεικτικά οι παρακάτω:

§ Συμπλήρωση ερωτηματολογίων με δημιουργική συζήτηση που ακολουθεί

§ Επεξεργασία πινάκων και διαγραμμάτων, δεδομένου ότι τα διαγράμματα, μαζί με άλλο χρήσιμο υλικό, αποτελούν κείμενα που συμβάλλουν στην καλλιέργεια των δεξιοτήτων κριτικής ανάγνωσης των πληροφοριών.

§ Συζήτηση σε ομάδες ή και ανά ζεύγη

§ Ασκήσεις προσομοίωσης (με παίξιμο ρόλων, δημιουργία σεναρίων με θέματα κυρίως σχετικά με την απασχόληση και τις στερεοτυπικές αντιλήψεις, κ.ά.).

§ Συνεργασία με φορείς απασχόλησης

§ Στρατηγικά οργανωμένες επισκέψεις σε χώρους εργασίας

§ Διοργανώσεις ημερίδων από τους μαθητές με προσκλήσεις ατόμων για ενημέρωση για τις συνθήκες στο σύγχρονο περιβάλλον εργασίας.

Οι μαθητές, χωρισμένοι σε ομάδες, εκπονούν διάφορες εργασίες χρησιμοποιώντας πληροφορίες και γνώσεις από πηγές εντός και εκτός σχολείου, όπως επαγγελματικοί χώροι, βιβλιοθήκες, επιστημονικά ιδρύματα κ.α. Οι εργασίες που ανατίθενται στους μαθητές σχεδιάζονται έτσι ώστε να χρησιμοποιούν οι μαθητές αρκετές σύγχρονες πηγές και, βεβαίως, το διαδίκτυο και τα σχολικά εργαστήρια. Ειδικότερα στις τεχνικές ειδικότητες τα εργαστήρια προτείνεται να έχουν κυρίαρχο ρόλο στην κατασκευή των έργων των μαθητών.

Προτείνεται οι μαθητές να επιλέγουν τις θεματικές ενότητες με τις οποίες επιθυμούν να ασχοληθούν, με βάση τα ενδιαφέροντά τους, καθώς και τους τομείς και ειδικότητες που λειτουργούν στο σχολείο τους. "
(απόσπασμα από τις συνολικές οδηγίες που βρίσκονται στη διεύθυνση http://archive.minedu.gov.gr/docs/odigies_didask_aepal.doc )

Επισημαίνουμε ότι το βιβλίο του ΣΕΠ για τον τομέα Υγείας Πρόνοιας, προτείνει αρκετές εργασίες και ασκήσεις που μπορούν να βοηθήσουν καθοριστικά τον εκπαιδευτικό που διδάσκει το μάθημα.

Κατεβάστε: Πρόγραμμα Σπουδών - Οδηγίες Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Περισσότερες πληροφορίες παιδαγωγικού περιεχομένου στα παρακάτω άρθρα.

Τρόποι μάθησης και μέθοδοι διδασκαλίας στην Τεχνική Εκπαίδευση

Καλύτερη προσέγγιση των μαθησιακών ιδιαιτεροτήτων των μαθητών

Συμβουλές για τις πρώτες συναντήσεις με τους μαθητές

Πως μαθαίνουν οι μαθητές

Αθανάσιος Κονταξής

Σχολικός Σύμβουλος ΠΕ12
Μηχανολόγος Μηχανικός

Ο ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΣ

http://users.sch.gr/kontaxis